Oderberg
- Toerist Info
- Sprengchemie-Franke
- Foto's
- Video's
- Links
Getuigen van de tijd: de heer Franke
De “Sprengchemie” (Kruitfabriek) en de oorlogsjaren
Download evt: Interview van 11 september 1999 (MP3; 27 min; 4,6 MB; Duits gesproken)
…In de Sprengchemie werd kruit voor de granaten geproduceerd. Ze hadden daar ook een schietbaan om te testen of de samenstelling van het kruit wel van de juiste kwaliteit was. Er waren daar twee fabrieken, de Dynamiet AG en de Duitse Sprengchemie. En elk bedrijf had zo’n 4500 tewerkgestelde, tezamen zo’n 9000 werknemers. Uit de hele omgeving kwamen ze naar de bedrijven toe. Men was verplicht te werk gesteld en ook had men uit het hele Rijnland meisjes van lichte zeden hierheen gehaald. Waar nu het “Steinlager” is, woonden toen die meisjes. 1000 vrouwen hebben ze daar ondergebracht. Dan waren er ook nog de barakken voor de anderen, zoals mensen uit Italië, Nederlanders en uit vele andere landen. Rechts waren de hogere heren ondergebracht. Er werkten veel chemici in de bedrijven, over het algemeen met de doctorstitel in de chemie. Het eindproduct moest voortdurend gecontroleerd worden. Er werd niet alleen uitgeprobeerd maar er was een grote productie van springstoffen. Het was zo: In Hohenwutzen is de celstoffabriek geweest. Daar werd katoen tot schietkatoen omgezet. De consistentie werd naar de Sprengchemie gebracht en daar omgezet tot schietpoeder, dus kruit. Deze massa moest 13 maal gewalst worden, dit noemde men de zgn. dekens. Maar af en toe gebeurde het, als dit na de 12e maal gewalst was, het tot zelfontbranding kwam. Een medewerker die deze wals bediende moest hier altijd waakzaam voor zijn. De bunker waar de wals in stond was bovenop afgevlakt met aarde en beplant met bomen, zodat van boven uit de lucht niets te zien was. Maar bovenop was een traliehek dat bedoeld was, als een “deken” ontbrande dan konden de vlammen eruit. Degenen die daar binnen werkten hadden altijd leren jassen aangehad en stonden altijd klaar om weg te springen wanneer dit gebeurde. Als het begon te sissen dan vlogen ze allemaal weg uit de bunker….